Zaginione Ewangelie (e-book)
Zaginione ewangelie.
Żywot świętego Issy - najlepszego spośród synów człowieczych.
Ewangelia prawdy.
Ewangelia według Tomasza.
W Nowym Testamencie czytamy o dwunastoletnim Jezusie nauczającym w świątyni. Następnym faktem opisanym w ewangelii św. Łukasza jest jego chrzest w Jordanie, gdy miał 30 lat (Łk 3,23). Siedemnaście lat życia Jezusa ewangelista kwituje jednym zdaniem: „Jezus czynił postępy w mądrości, w latach i w łasce u Boga i u ludzi.” (Łk 2,52). Nie dowiadujemy się jednak, gdzie i w jaki sposób czynił te postępy. Z pewnością wielu z nas chciałoby poznać ten okres życia Jezusa, skoro niezwykłe umiejętności przejawiane przez niego w dzieciństwie były ledwie prologiem jego późniejszej, choć niezbyt długiej, posługi.
Odpowiedź na tę kwestię przyszła w dość niecodzienny sposób. W 1887 r. rosyjski podróżnik Mikołaj Notowicz złamał nogę podczas wędrówek po Ladakh – indyjskiej części Tybetu. Nie mogąc kontynuować podróży, zatrzymał się na czas kuracji w tybetańskim klasztorze Himis, znajdującym się w miejscowości Leh. Tamtejszy Lama, pokazując mu księgi z klasztornej biblioteki, rzekł: Te księgi mówią o tym, że wasz Jezus tu był. W ten sposób Notowicz dowiedział się o istnieniu tekstu, zatytułowanego „Żywot świętego Issy, najlepszego spośród synów człowieczych”. W niniejszym e-booku prezentujemy tłumaczenie tego dokumentu.
W grudniu 1945 r. w okolicach Nag Hammadi w Górnym Egipcie dwaj egipscy chłopi kopali saletrę do nawożenia swoich pól. W wyrobisku spostrzegli gliniany dzban, którego wylot był zapieczętowany żywicą. Początkowo bali się go otworzyć, myśląc, że może być w nim uwięziony zły dżin. Potem przyszło im do głowy, że w dzbanie może być ukryte złoto, więc zebrali się na odwagę i rozbili go. Z dzbana nie wyszedł zły dżin. Nie było też w nim złota. Zawierał starożytne, oprawne w skórę dokumenty – tzw. kodeksy (w odróżnieniu od ksiąg nazywanych zwojami w formie rulonu zwiniętego pergaminu lub papirusu). Zbiór, nazywany obecnie Biblioteką z Nag Hammadi (angielski skrót: NHL) składa się z 45 dokumentów. Ponieważ większość traktatów zawartych w bibliotece pochodzi z hellenistycznych kościołów nazywanych obecnie gnostycznymi a została spisana w języku koptyjskim, biblioteka z Nag Hammadi jest określana jako koptyjska biblioteka gnostyczna. Z tej biblioteki pochodzą dwa kolejne dokumenty zamieszczone w niniejszej broszurze: Ewangelia prawdy i Ewangelia według Tomasza. Gwoli wyjaśnienia: to nie są głośne dzieła Esseńczyków znalezione w Qumran i szerzej znane jako "Zwoje znad Morza Martwego".
Ewangelia według Tomasza zachowała się w bardzo dobrym stanie i uczonym udało się odczytać całość jej tekstu. Jej autorem jest apostoł Didymos Juda Tomasz (znany z ewangelii synoptycznych jako „niewierny” Tomasz). Przez ojców Kościoła jego ewangelia została uznana za dzieło gnostyczne (w domyśle - heretyckie), choć już pobieżne jej porównanie z Ewangelią prawdy wykazuje wielkie różnice między oboma dokumentami, uniemożliwiające zaklasyfikowanie ich do tej samej kategorii. O ile Ewangelia prawdy jest traktatem o dziele i życiu Jezusa pisanym z punktu widzenia jej autora, którym niemal na pewno był Walentyn, o tyle Ewangelia według Tomasza zawiera minimum komentarza, ograniczając się niemal wyłącznie do słów, które Jezus miał wypowiedzieć za życia. Jest o tym mowa w pierwszym wersie tego dokumentu i znajduje to odzwierciedlenie w jej formie – niemal każdy logion zaczyna się od słów: Jezus powiedział/rzekł, czym autor ewangelii podkreśla fakt, że są to autentyczne wypowiedzi Mistrza. To różni ją również od tzw. ewangelii synoptycznych, które redaktorzy Nowego Testamentu postanowili uznać za kanoniczne ze względu na ich wzajemne podobieństwo a także skłoniły ich do odrzucenia pism ukazujących Jezusa w innym świetle - jako nauczyciela i praktyka uniwersalnych, metafizycznych prawd.
Zaginione ewangelie
przekład i redakcja: Cezary E. Urbański
ISBN 978-83-924823-5-2
format: EPUB, MOBI, PDF
objętość: 86 str (51,3 s. znormalizowanego maszynopisu